[PTS Vol S - 5] [\z S /] [\f V /]
[PTS Page 102] [\q 102/]
[BJT Vol S 5-1] [\z S /] [\w Va /]
[BJT Page 202] [\x 202/]
Suttantapiñake
Saüyuttanikàyo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
2. 6. 1
âhàrasuttaü
597. Pa¤cannaü ca vo bhikkhave, nãvaraõànaü sattannaü ca bojjhaïgànaü àhàraü ca anàhàraü ca desissàmi. Taü suõàtha. Ko ca bhikkhave, àhàro anuppannassa và kàmacchandassa uppàdàya uppannassa và kàmacchandassa bhiyyobhàvàya [PTS Page 103] [\q 103/] vepullàya: atthi bhikkhave, subhanimittaü. Tattha ayonisomanasikàrabahulãkàro, ayamàhàro anuppannassa và kàmacchandassa uppàdàya uppannassa và kàmacchandassa bhiyyobhàvàya vepullàya.
Ko ca bhikkhave, àhàro anuppannassa và vyàpàdassa uppàdàya uppannassa và vyàpàdassa bhiyyobhàvàya vepullàya: atthi bhikkhave, pañighanimittaü. Tattha ayonisomanasikàrabahulãkàro, ayamàhàro anuppannassa và vyàpàdassa uppàdàya uppannassa và vyàpàdassa bhiyyobhàvàya vepullàya.
Ko ca bhikkhave, àhàro anuppannassa và thãnamiddhassa uppàdàya uppannassa và thãnamiddhassa bhiyyobhàvàya vepullàya: atthi bhikkhave, arati tandi vijambhità bhattasammado cetaso ca lãnattaü. Tattha ayonisomanasikàrabahulãkàro, ayamàhàro anuppannassa và thãnamiddhassa uppàdàya uppannassa và thãnamiddhassa bhiyyobhàvàya vepullàya.
Ko ca bhikkhave, àhàro anuppannassa và uddhaccakukkuccassa uppàdàya uppannassa và uddhaccakukkuccassa bhiyyobhàvàya vepullàya: atthi bhikkhave, cetaso avupasamo. Tattha ayonisomanasikàrabahulãkàro, ayamàhàro anuppannassa và uddhaccakukkuccassa uppàdàya uppannassa và uddhaccakukkuccassa bhiyyobhàvàya vepullàya.
Ko ca bhikkhave, àhàro anuppannassa và vicikicchàya uppàdàya uppannassa và vicikicchàya bhiyyobhàvàya vepullàya: atthi bhikkhave, vicikicchàññhàniyà dhammà. Tattha ayonisomanasikàrabahulãkàro, ayamàhàro anuppannassa và vicikicchàya uppàdàya uppannassa và vicikicchàya bhiyyobhàvàya vepullàya.
Ko ca bhikkhave, àhàro anuppannassa và satisambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và satisambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà. Atthi bhikkhave, satisambojjhaïgaññhàniyà [PTS Page 104] [\q 104/] dhammà. Tattha yonisomanasikàrabahulãkàro, ayamàhàro anuppannassa và satisambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và satisambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà.
[BJT Page 204] [\x 204/]
Ko ca bhikkhave, àhàro anuppannassa và dhammavicayasambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và dhammavicayasambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà. Atthi bhikkhave, kusalàkusalà dhammà, sàvajjànavajjà dhammà, hãnappaõãtà dhammà, kaõhasukkasappañibhàgà dhammà, tattha yonisomanasikàrabahulãkàro, ayamàhàro anuppannassa và dhammavicayasambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và dhammavicayasambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà.
Ko ca bhikkhave, àhàro anuppannassa và viriyasambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và viriyasambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà. Atthi bhikkhave, àrambhadhàtu nikkhamadhàtu parakkamadhàtu. Tattha yonisomanasikàrabahulãkàro, ayamàhàro anuppannassa và viriyasambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và viriyasambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà.
Ko ca bhikkhave, àhàro anuppannassa và pãtisambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và pãtisambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà. Atthi bhikkhave, pãtisambojjhaïgaññhàniyà dhammà. Tattha yonisomanasikàrabahulãkàro, ayamàhàro anuppannassa và pãtisambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và pãtisambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà.
Ko ca bhikkhave, àhàro anuppannassa và passaddhisambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và passaddhisambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà: atthi bhikkhave, kàyapassaddhi, 1 cittapassaddhi, tattha yonisomanasikàrabahulãkàro, ayamàhàro anuppannassa và passaddhisambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và passaddhisambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà.
[PTS Page 105] [\q 105/]
Ko ca bhikkhave, àhàro anuppannassa và samàdhisambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và samàdhisambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà. Atthi bhikkhave, samathanimittaü3 abyagganimittaü, tattha yonisomanasikàrabahulãkàro, ayamàhàro anuppannassa và samàdhisambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và samàdhisambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà.
Ko ca bhikkhave, àhàro anuppannassa và upekhàsambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và upekhàsambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà: atthi bhikkhave, upekhàsambojjhaïgaññhàniyà dhammà. Tattha yonisomanasikàrabahulãkàro, ayamàhàro anuppannassa và upekhàsambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và upekhàsambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà.
-------------------------
1. Kàyappassaddhi - machasaü, syà.
2. Cittappassaddhi - machasaü, syà.
3. Samàdhinimittaü - sã 1, 2, syà.
[BJT Page 206] [\x 206/]
Ko ca bhikkhave, anàhàro anuppannassa và kàmacchandassa uppàdàya uppannassa và kàmacchandassa bhiyyobhàvàya vepullàya: atthi bhikkhave, asubhanimittaü, tattha yoniso manasikàrabahulãkàro, ayamanàhàro anuppannassa và kàmacchandassa uppàdàya, uppannassa và kàmacchandassa bhiyyobhàvàya vepullàya.
Ko ca bhikkhave, anàhàro anuppannassa và vyàpàdassa uppàdàya uppannassa và vyàpàdassa bhiyyobhàvàya vepullàya: atthi bhikkhave, mettàcetovimutti. Tattha yoniso manasikàrabahulãkàro, ayamanàhàro anuppannassa và vyàpàdassa uppàdàya uppannassa và vyàpàdassa bhiyyobhàvàya vepullàya.
Ko ca bhikkhave, anàhàro anuppannassa và thãnamiddhassa uppàdàya uppannassa và thãnamiddhassa bhàvanàpàripåriyà atthi bhikkhave, àrambhadhàtu nikkhammadhàtu parakkamadhàtu, tattha yoniso manasikàrabahulãkàro, ayamanàhàro anuppannassa và thãnamiddhassa [PTS Page 106] [\q 106/] uppàdàya uppannassa và thãnamiddhassa bhiyyobhàvàya vepullàya.
Ko ca bhikkhave, anàhàro anuppannassa và uddhaccakukkuccassa uppàdàya uppannassa và uddhaccakukkuccassa bhiyyobhàvàya vepullàya: atthi bhikkhave, cetaso våpasamo. Tattha yoniso manasikàrabahulãkàro, ayamanàhàro anuppannassa và uddhaccakukkuccassa uppàdàya, uppannassa và uddhaccakukkuccassa bhiyyobhàvàya vepullàya.
Ko ca bhikkhave, anàhàro anuppannassa và vicikicchàya uppàdàya uppannassa và vicikicchàya bhiyyobhàvàya vepullàya: atthi bhikkhave, kusalàkusalà dhammà, sàvajjànavajjà dhammà hãnappaõãtà dhammà kaõhasukkasappañibhàgà dhammà, tattha yoniso manasikàrabahulãkàro, ayamanàhàro anuppannassa và vicikicchàya uppàdàya, uppannassa và vicikicchàya bhiyyobhàvàya vepullàya.
Ko ca bhikkhave, anàhàro anuppannassa và satisambojjhaïgassa uppàdàya, uppannassa và satisambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà: atthi bhikkhave, satisambojjhaïgaññhàniyà dhammà, tattha amanasikàrabahulãkàro, ayamanàhàro anuppannassa và satisambojjhaïagassa uppàdàya, uppannassa và satisambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà.
[BJT Page 208] [\x 208/]
Ko ca bhikkhave, anàhàro anuppannassa và dhammavicayasambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và dhammavicayasambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà. Atthi bhikkhave, kusalàkusalà dhammà, sàvajjànavajjà dhammà, hãnappaõãtà dhammà, kaõhasukkasappañibhàgà dhammà, tattha amanasikàrabahulãkàro, ayamanàhàro anuppannassa và dhammavicayasambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và dhammavicayasambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà.
Ko ca bhikkhave, anàhàro anuppannassa và viriyasambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và viriyasambojjhaïgassa [PTS Page 107] [\q 107/] bhàvanàpàripåriyà. Atthi bhikkhave, àrambhadhàtu nikkhamadhàtu parakkamadhàtu. Tattha amanasikàrabahulãkàro, ayamanàhàro anuppannassa và viriyasambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và viriyasambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà.
Ko ca bhikkhave, anàhàro anuppannassa và pãtisambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và pãtisambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà. Atthi bhikkhave, pãtisambojjhaïgaññhàniyà dhammà. Tattha amanasikàrabahulãkàro, ayamanàhàro anuppannassa và pãtisambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và pãtisambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà.
Ko ca bhikkhave, anàhàro anuppannassa và passaddhisambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và passaddhisambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà: atthi bhikkhave, kàyapassaddhi, cittapassaddhi, tattha amanasikàrabahulãkàro, ayamanàhàro anuppannassa và passaddhisambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và passaddhisambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà.
Ko ca bhikkhave, anàhàro anuppannassa và samàdhisambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và samàdhisambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà atthi bhikkhave, samathanimittaü abyagganimittaü, tattha amanasikàrabahulãkàro, ayamanàhàro anuppannassa và samàdhisambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và samàdhisambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà.
Ko ca bhikkhave, anàhàro anuppannassa và upekhàsambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và upekhàsambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà: atthi bhikkhave, upekhàsambojjhaïgaññhàniyà dhammà. Tattha amanasikàrabahulãkàro, ayamanàhàro anuppannassa và upekhàsambojjhaïgassa uppàdàya uppannassa và upekhàsambojjhaïgassa bhàvanàpàripåriyà.
[BJT Page 210] [\x 210/]
2. 6. 2
Pariyàyasuttaü
[PTS Page 108] [\q 108/]
298. Atha kho sambahulà bhikkhå pubbaõhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya sàvatthiü piõóàya pavisiüsu. Atha kho tesaü bhikkhånaü etadahosi: "atippago kho tàva sàvatthiyaü piõóàya carituü, yannåna mayaü yena a¤¤atitthiyànaü paribabàjakànaü àràmo tenupasaïkameyyàmà"ti. Atha kho te bhikkhå yena a¤¤atitthayànaü paribbàjakànaü àràmo tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà tehi a¤¤atitthiyehi paribbàjakehi saddhiü sammodiüsu. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinne kho te bhikkhå te a¤¤atitthiyà paribbàjakà etadavocuü: "samaõo àvuso gotamo sàvakànaü evaü dhammaü deseti. "Etha tumhe bhikkhave, pa¤canãvaraõo pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe sattabojjhaïge yathàbhåtaü bhàvethà"ti. Mayampi kho àvuso, sàvakànaü evaü dhammaü desema. "Etha tumhe àvuso, pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe sattabojjhaïge yathàbhåtaü bhàvethà"ti. Idha no àvuso ko viseso, ko adhippàyo1, kiü nànàkaraõaü, samaõassa và gotamassa amhàkaü và yadidaü dhammadesanàya và dhammadesanaü anusàsaniyà và anusàsaninti"
Atha kho te bhikkhå tesaü a¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü bhàsitaü neva abhinandiüsu, nappañikkosiüsu. Anabhinanditvà appañikkositvà uññhàyàsanà pakkamiüsu, "bhagavato santike etassa bhàsitassa atthaü àjànissàmà"ti. Atha kho te bhikkhå sàvatthiyaü piõóàya caritvà pacchàbhantaü piõóapàtapañikkantà yena bhagavà tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. [PTS Page 109] [\q 109/] ekamantaü nisinnà kho te bhikkhå bhagavantaü etadavocuü: "idha mayaü bhante pubbaõhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya sàvatthiü piõóàya pavisimha, tesaü no bhante, amhàkaü etadahosi: "atippago kho tàva sàvatthiyaü piõóàya carituü. Yannåna mayaü yena¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü àràmo tenupasaïkameyyàmà"ti.
Atha kho mayaü bhante, yena¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü àràmo tenupasaïkamimha. Upasaïkamitvà tehi a¤¤atitthiyehi paribbàjakehi saddhiü sammodimha. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdimha. Ekamantaü nisinne kho amhe bhante, te a¤¤atitthiyà paribbàjakà etadavocuü: "samaõo àvuso gotamo sàvakànaü evaü dhammaü deseti. "Etha tumhe bhikkhave, pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe sattabojjhaïge yathàbhåtaü bhàvethà"ti.
--------------------------
1. Adhippàyaso - machasaü, syà.
[BJT Page 212] [\x 212/]
Mayampi kho àvuso, sàvakànaü evaü dhammaü desema: "etha tumhe àvuso, pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe, sattabojjhaïge yathàbhåtaü bhàvethà"ti. Idha no àvuso, ko viseso ko adhippàyo kiü nànàkaraõaü samaõassa và gotamassa amhàkaü và yadidaü dhammadesanàya và dhammadesanaü anusàsaniyà và anusàsaninti. Atha kho mayaü bhante, tesaü a¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü bhàsitaü neva abhinandimha, nappañikkosimha. Anabhinanditvà appañikkositvà uññhàyàsanà pakkamimha. "Bhagavato santike etassa bhàsitassa atthaü àjànissàmà"ti.
Evaü vàdino bhikkhave, a¤¤atitthiyà paribbàjakà evamassu vacanãyà. Atthi panàvuso pariyàyo yaü pariyàyaü àgamma pa¤canãvaraõà dasa honti. Sattabojjhaïgà catuddasàti? Evaü puññhà bhikkhave, a¤¤atitthiyà paribbàjakà na ceva sampàyissanti1. Uttari¤ca vighàtaü àpajjissanti. Taü kissa hetu: yathà taü bhikkhave, avisayasmiü. Nàhaü taü bhikkhave, passàmi2 sadevake loke samàrake sabrahmake sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadevamanussàya. Yo imesaü pa¤hànaü veyyàkaraõena cittaü àràdheyya a¤¤atra tathàgatena và tathàgatasàvakena và ito và pana sutvà.
[PTS Page 110] [\q 110/]
Katamo ca bhikkhave, pariyàyo yaü pariyàyaü àgamma pa¤canãvaraõà dasa honti: yadapi bhikkhave, ajjhattaü kàmacchando tadapi nãvaraõaü. Yadapi bahiddhà kàmacchando tadapi nãvaraõaü. Kàmacchanda nãvaraõanti itihidaü uddesaü gacchati. 3 Tadaminàpetaü pariyàyena dvayaü hoti.
Yadapi bhikkhave, ajjhattaü byàpàdo tadapi nãvaraõaü. Yadapi bahiddhà byàpàdo tadapi nãvaraõaü. Byàpàdanãvaraõanti itihidaü uddesaü gacchati. Tadaminàpetaü pariyàyena dvayaü hoti.
Yadapi bhikkhave, thãnaü tadapi nãvaraõaü. Yadapi middhaü tadapi nãvaraõàü. Thãnamiddhanãvaraõanti itihidaü uddesaü gacchati. Tadaminàpetaü pariyàyena dvayaü hoti.
Yadapi bhikkhave, uddhaccaü tadapi nãvaraõaü. Yadapi kukkuccaü tadapi nãvaraõaü. Uddhaccakukkuccanãvaraõanti itihidaü uddesaü gacchati. Tadaminàpetaü pariyàyena dvayaü hoti.
-------------------------
1. Samupàyissanti - sã 2
2. Pasasissàmi - sã 1.
3. âgacchati - syà.
[BJT Page 214] [\x 214/]
Yadapi bhikkhave, ajjhattaü dhammesu vicikicchà tadapi nãvaraõaü. Yadapi bahiddhà dhammesu vicikicchà tadapi nãvaraõaü. Vicikicchà nãvaraõanti itihidaü uddesaü gacchati. Tadaminàpetaü pariyàyena dvayaü hoti. Ayaü kho bhikkhave, paràyàyo yaü pariyàyaü àgamma pa¤canãvaraõà dasa honti.
Katamo ca bhikkhave, pariyàyo yaü pariyàyaü àgamma satta bojjhaïgà catuddasa honti: yadapi bhikkhave, ajjhattaü dhammesu1 sati tadapi satisambojjhaïgo. Yadapi bahiddhà dhammesu sati tadapi satisambojjhaïgo. Satisambojjhagoti itihidaü uddesaü gacchati. Tadaminàpetaü pariyàyena dvayaü hoti.
[PTS Page 111] [\q 111/]
Yadapi bhikkhave, ajjhattaü dhammesu1 pa¤¤àya pavicinati pavicarati2 parivãmaüsamàpajjati tadapi dhammavicayasambojjhaïgo. Yadapi bahiddhà dhammesu pa¤¤àya pavicanati pavicarati2 parivãmaüsamàpajjati tadapi dhammavicayasambojjhaïgo. Dhammavicayasambojjhagoti itihidaü uddesaü gacchati. Tadaminàpetaü pariyàyena dvayaü hoti.
Yadapi bhikkhave, kàyikaü viriyaü tadapi viriyasambojjhaïgo. Yadapi cetasikaü viriyaü tadapi viriyasambojjhaïgà. Viriyasambojjhaïgoti itihidaü uddesaü gacchati. Tadaminàpetaü pariyàyena dvayaü hoti.
Yadapi bhikkhave, savitakkasavicàrà pãti tadapi pãtisambojjhaïgo. Yadapi avitakkaavicàrà pãti tadapi pãtisambojjhaïgo. Pãtisambojjhaïgoti itihidaü uddesaü gacchati. Tadaminàpetaü pariyàyena dvayaü hoti.
Yadapi bhikkhave, kàyapassaddhi tadapi passaddhisambojjhaïgo. Yadapi cittapassaddhi, tadapi passaddhisambojjhaïgo. Passaddhisambojjhaïgoti itihidaü uddesaü gacchati. Tadaminàpetaü pariyàyena dvayaü hoti.
Yadapi bhikkhave, savitakko savicàro samàdhi tadapi samàdhisambojjhaïgo. Yadapi avitakko avicàro samàdhi tadapi samàdhisambojjhaïgà. Samàdhisambojjhaïgoti itihidaü uddesaü gacchati. Tadaminàpetaü pariyàyena dvayaü hoti.
Yadapi bhikkhave, ajjhattaü dhammesu upekhà tadapi upekhàsambojjhaïgo. Yadapi bahiddhà dhammesu upekhà tadapi upekhàsambojjhaïgo. Upekhàsambojjhagoti itihidaü uddesaü gacchati. Tadaminàpetaü pariyàyena dvayaü hoti. Ayaü kho bhikkhave, pariyàyo yaü pariyàya àgamma sattabojjhaïgà catuddasàti.
--------------------------
1. Ajjhattikadhammesu - sãmu.
2. Pavicitipavicarãti - sã 1, 2.
[BJT Page 216] [\x 216/]
2. 6. 3
Aggisuttaü
[PTS Page 112] [\q 112/]
599. Atha kho sambahulà bhikkhå pubbaõhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya sàvatthiü piõóàya pavisiüsu. Atha kho tesaü bhikkhånaü etadahosi: "atippago kho tàva sàvatthiyaü piõóàya carituü, yannåna mayaü yena a¤¤atitthiyànaü paribabàjakànaü àràmo tenupasaïkameyyàmà"ti. Atha kho te bhikkhå yena a¤¤atitthayànaü paribbàjakànaü àràmo tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà tehi a¤¤atitthiyehi paribbàjakehi saddhiü sammodiüsu. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinne kho te bhikkhå te a¤¤atitthiyà paribbàjakà etadavocuü: "samaõo àvuso gotamo sàvakànaü evaü dhammaü deseti. "Etha tumhe bhikkhave, pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe sattabojjhaïge yathàbhåtaü bhàvethà"ti. Mayampi kho àvuso, sàvakànaü evaü dhammaü desema. "Etha tumhe àvuso, pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe sattabojjhaïge yathàbhåtaü bhàvethà"ti. Idha no àvuso ko viseso, ko adhippàyo, kiü nànàkaraõaü, samaõassa và gotamassa amhàkaü và yadidaü dhammadesanàya và dhammadesanaü anusàsaniyà và anusàsaninti"
Atha kho te bhikkhå tesaü a¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü bhàsitaü neva abhinandiüsu, nappañikkosiüsu. Anabhinanditvà appañikkositvà uññhàyàsanà pakkamiüsu, "bhagavato santike etassa bhàsitassa atthaü àjànissàmà"ti. Atha kho te bhikkhå sàvatthiyaü piõóàya caritvà pacchàbhantaü piõóapàtapañikkantà yena bhagavà tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnà kho te bhikkhå bhagavantaü etadavocuü: "idha mayaü bhante pubbaõhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya sàvatthiü piõóàya pavisimha, tesaü no bhante, amhàkaü etadahosi: "atippago kho tàva sàvatthiyaü piõóàya carituü. Yannåna mayaü yena¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü àràmo tenupasaïkameyyàmà"ti.
Atha kho mayaü bhante, yena¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü àràmo tenupasaïkamimha. Upasaïkamitvà tehi a¤¤atitthiyehi paribbàjakehi saddhiü sammodimha. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdimha. Ekamantaü nisinne kho amhe bhante, te a¤¤atitthiyà paribbàjakà etadavocuü: "samaõo àvuso gotamo sàvakànaü evaü dhammaü deseti. "Etha tumhe bhikkhave, pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe sattabojjhaïge yathàbhåtaü bhàvethà"ti.
Mayampi kho àvuso, sàvakànaü evaü dhammaü desema: "etha tumhe àvuso, pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe, sattabojjhaïge yathàbhåtaü bhàvethà"ti. Idha no àvuso, ko viseso ko adhippàyo kiü nànàkaraõaü samaõassa và gotamassa amhàkaü và yadidaü dhammadesanàya và dhammadesanaü anusàsaniyà và anusàsaninti. Atha kho mayaü bhante, tesaü a¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü bhàsitaü neva abhinandimha, nappañikkosimha. Anabhinanditvà appañikkositvà uññhàyàsanà pakkamimha. "Bhagavato santike etassa bhàsitassa atthaü àjànissàmà"ti.
Evaü vàdino bhikkhave, a¤¤atitthiyà paribbàjakà evamassu vacanãyà: "yasmiü àvuso, samaye lãnaü cittaü hoti, katamesaü tasmiü samaye bojjhaïgànaü akàlo bhàvanàya, katamesaü tasmiü samaye bojjhaïgànaü kàlo bhàvanàya: yasmiü panàvuso samaye uddhataü cittaü hoti, katamesaü tasmiü samaye bojjhaïgànaü akàlo bhàvanàya, katamesaü tasmiü samaye bojjhaïgànaü kàlo bhàvanàyà"ti. Evaü puññhà bhikkhave, a¤¤atitthiyà paribbàjakà na ceva sampàyissanti, uttari¤ca vighàtaü àpajjissanti. Taü kissa hetu: yathà taü bhikkhave avisayasmiü. Nàhaü taü bhikkhave, passàmi sadevake loke samàrake sabrahmake sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadevamanussàya yo imesaü pa¤hànaü veyyàkaraõena cittaü àràdheyya a¤¤atra tathàgatena và tathàgatasàvakena và ito và pana sutvà.
Yasmiü bhikkhave, samaye lãnaü cittaü hoti akàlo tasmiü samaye passaddhisambojjhaïgassa bhàvanàya. Akàlo samàdhisambojjhaïgassa bhàvanàya. Akàlo upekhàsambojjhaïgassa bhàvanàya. Taü kissa hetu: lãnaü bhikkhave cittaü. Taü etehi dhammehi dussamuññhàpayaü hoti. Seyyathàpi bhikkhave, puriso parittaü aggiü ujjàletukàmo assa, so tattha allàni ceva tiõàni pakkhipeyya, allàni ca gomayàni pakkhipeyya, allàni ca kaññhàni pakkhipeyya, [PTS Page 113] [\q 113/] udakavàta¤ca dadeyya, paüsukena ca okireyya, bhabbo nu kho so puriso parittaü aggiü ujjàletunti? No hetaü bhante. Evameva kho bhikkhave, yasmiü samaye lãnaü cittaü hoti, akàlo tasmiü samaye passaddhisambojjhaïgassa bhàvanàya. Akàlo samàdhisambojjhaïgassa bhàvanàya. Akàlo upekhàsambojjhaïgassa bhàvanàya. Taü kissa hetu: lãnaü bhikkhave cittaü. Taü etehi dhammehi dussamuññhàpayaü hoti.
Yasmiü ca kho bhikkhave, samaye lãnaü cittaü hoti kàlo tasmiü samaye dhammavicayasambojjhaïgassa bhàvanàya. Kàlo viriyasambojjhaïgassa bhàvanàya. Kàlo pãtisambojjhaïgassa bhàvanàya. Taü kissa hetu: lãnaü bhikkhave cittaü. Taü etehi dhammehi susamuññhàpayaü hoti. Seyyathàpi bhikkhave, puriso parittaü aggiü ujjàletukàmo assa, so tattha sukkhàni ceva tiõàni pakkhipeyya, sukkhàni gomayàni pakkhipeyya, sukkhàni kaññhàni pakkhipeyya, mukhavàtaü ca dadeyya, na ca paüsukena okireyya, bhabbo nu kho so puriso parittaü aggiü ujjàletunti evaü bhante. Evameva kho bhikkhave, yasmiü samaye lãnaü cittaü hoti, kàlo tasmiü samaye dhammavicayasambojjhaïgassa bhàvanàya. Kàlo viriyasambojjhaïgassa bhàvanàya. Kàlo pãtisambojjhaïgassa bhàvanàya. Taü kissa hetu: lãnaü bhikkhave cittaü. Taü etehi dhammehi susamuññhàpayaü hoti.
[BJT Page 218] [\x 218/]
Yasmiü bhikkhave, samaye uddhataü cittaü hoti akàlo tasmiü samaye dhammavicayasambojjhaïgassa bhàvanàya. Akàlo viriyasambojjhaïgassa bhàvanàya. Akàlo [PTS Page 114] [\q 114/] pãtisambojjhaïgassa bhàvanàya. Taü kissa hetu? Uddhataü bhikkhave cittaü. Taü etehi dhammehi duvåpasamaü hoti. Seyyathàpi bhikkhave, puriso mahantaü aggikkhandhaü nibbàpetukàmo assa, so tattha sukkhàni ceva tiõàni pakkhipeyya, sukkhàni gomayàni pakkhipeyya, sukkhàni kaññhàni pakkhipeyya, mukhavàta¤ca dadeyya, na ca paüsukena okireyya, bhabbo nu kho so puriso mahantaü aggikkhandhaü nibbàpetunti? No hetaü bhante. Evameva kho bhikkhave, yasmiü samaye uddhataü cittaü hoti, akàlo tasmiü samaye dhammavicayasambojjhaïgassa bhàvanàya. Akàlo viriyasambojjhaïgassa bhàvanàya. Akàlo pãtisambojjhaïgassa bhàvanàya. Taü kissa hetu: uddhataü bhikkhave cittaü. Taü etehi dhammehi duvåpasamaü hoti.
Yasmiü bhikkhave, samaye uddhataü cittaü hoti kàlo tasmiü samaye passaddhisambojjhaïgassa bhàvanàya. Kàlo samàdhisambojjhaïgassa bhàvanàya. Kàlo upekhàsambojjhaïgassa bhàvanàya. Taü kissa hetu: uddhataü bhikkhave cittaü. Taü etehi dhammehi suvåpasamaü hoti. Seyyathàpi bhikkhave, puriso mahantaü aggikkhandhaü nibbàpetukàmo assa, so tattha allàni ceva tiõàni pakkhipeyya, allàni ceva gomayàni pakkhipeyya, allàni ca kaññhàni pakkhipeyya, udakavàta¤ca dadeyya, paüsukena ca okireyya, bhabbo nu kho so puriso parittaü aggikkhandhaü nibbàpetunti? Evambhante. Evameva kho bhikkhave, yasmiü samaye uddhakaü [PTS Page 115] [\q 115/] cittaü hoti, kàlo tasmiü samaye passaddhisambojjhaïgassa bhàvanàya. Kàlo samàdhisambojjhaïgassa bhàvanàya. Kàlo upekhàsambojjhaïgassa bhàvanàya. Taü kissa hetu: uddhakaü bhikkhave cittaü. Taü etehi dhammehi suvåpasamaü hoti. Satiü khvàhaü bhikkhave sabbatthikaü vadàmãti.
2. 6. 4
Mettasuttaü
600. Ekaü samayaü bhagavà koliyesu viharati haliddavasanaü nàma koliyànaü nigamo. Atha kho sambahulà bhikkhå pubbaõhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya haliddavasanaü piõóàya pavisiüsu. Atha kho tesaü bhikkhånaü etadahosi: "atippago kho tàva haliddavasane piõóàya carituü, yannåna mayaü yena¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü àràmo tenupasaïkameyyàmà"ti. Atha kho te bhikkhå yena¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü àràmo tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà tehi a¤¤atitthiyehi paribbàjakehi saddhiü sammodiüsu, sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdiüsu, ekamantaü nisinne kho te bhikkhå te a¤¤atitthiyà paribbàjakà etadavocuü:
---------------------------
1. Satiü ca khvàhaü machasaü, syà. Sati khvàhaü - sã 1, 2.
[BJT Page 220] [\x 220/]
Samaõo àvuso, gotamo sàvakànaü evaü dhammaü deseti: "etha tumhe bhikkhave, pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe mettàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharatha. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü mettàsahagatena [PTS Page 116] [\q 116/] cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena avyàpajjena1 pharitvà viharatha. Karuõàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharatha. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü karuõàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena1 pharitvà viharatha. Muditàsahagatena cetasà ekaü disà pharitvà viharatha. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü muditàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena1 pharitvà viharatha. Upekkhàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharatha. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü upekhàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena1 pharitvà viharathà"ti.
Mayampi kho àvuso, sàvakànaü evaü dhammaü desema: "etha tumhe bhikkhave, pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe mettàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharatha. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü mettàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena avyàpajjena1 pharitvà viharatha. Karuõàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharatha. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü karuõàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena1 pharitvà viharatha. Muditàsahagatena cetasà ekaü disà pharitvà viharatha. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü muditàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena1 pharitvà viharatha. Upekkhàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharatha. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü upekhàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena1 pharitvà viharathà"ti. Idha no àvuso, ko viseso ko adhippàyo kiü nànàkaraõaü samaõassa và gotamassa amhàkaü và yadidaü [PTS Page 117] [\q 117/] dhammadesanàya và dhammadesanaü anusàsaniyà và anusàsaninti.
Atha kho te bhikkhå tesaü a¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü bhàsitaü neva abhinandiüsu, nappañikkosiüsu. Anabhinanditvà appañikkositvà uññhàyàsanà pakkamiüsu, bhagavato santike etassa bhàsitassa atthaü àjànissàmàti. Atha kho te bhikkhå haliddavasane piõóàya caritvà pacchàbhattaü piõóapàtapañikkantà yena bhagavà tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà bhagavantaü etadavocuü: idha mayaü bhante, pubbaõhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya haliddavasanaü piõóàya pavisimha. Tesaü no bhante, amhàkaü etadahosi: "atippago kho tàva haliddavasane piõóàya carituü, yannåna mayaü yena a¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü àràmo tenupasaïkameyyàmà"ti.
--------------------------
1. Abyàpajjhena - sã 1, 2 syà.
[BJT Page 222] [\x 222/]
Atha kho mayaü bhante, yena¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü àràmo tenupasaïikamimha. Upasaïkamitvà tehi a¤¤atitthiyehi paribbàjakehi saddhiü sammodimha. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdimha. Ekamantaü nisinne kho amhe bhante, te a¤¤atitthiyà paribbàjakà etadavocuü:
Samaõo àvuso, gotamo sàvakànaü evaü dhammaü deseti: "etha tumhe bhikkhave, pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe mettàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharatha. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü mettàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena avyàpajjena pharitvà viharatha. Karuõàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà vihiratha, tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü karuõàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena pharitvà viharatha. Muditàsahagatena cetasà ekaü disà pharitvà viharatha. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü muditàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena pharitvà viharatha. Upekkhàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharatha. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü upekhàsahagatena cetasà vipulena [PTS Page 118] [\q 118/] mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena pharitvà viharathà"ti.
Mayampi kho àvuso, sàvakànaü evaü dhammaü desema: "etha tumhe bhikkhave, pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe mettàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharatha. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü mettàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena avyàpajjena pharitvà viharatha. Karuõàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharatha, tathà dutiyaü, tathà tatiyaü tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü karuõàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena pharitvà viharatha. Muditàsahagatena cetasà ekaü disà pharitvà viharatha. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü muditàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena pharitvà viharatha. Upekkhàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharatha. Tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü upekhàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena pharitvà viharathà"ti. Idha no àvuso, ko viseso ko adhippàyo kiü nànàkaraõaü samaõassa và gotamassa amhàkaü và yadidaü dhammadesanàya và dhammadesanaü anusàsaniyà và anusàsaninti.
Atha kho mayaü bhante, tesaü a¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü bhàsitaü neva abhinandimha. Nappañikkosimha. Anabhinanditvà appañikkositvà uññhàyàsanà pakkamimha, "bhagavato santike etassa bhàsitassa atthaü àjànissàmà"ti. Evaüvàdino bhikkhave, a¤¤atitthiyà paribbàjakà evamassu vacanãyà: "kathaü bhàvità panàvuso, mettà cetovimutti kiügatikà hoti kiüparamà kimphalà kimpariyosànà? Kathaü bhàvità panàvuso, karuõàcetovimutti kiügatikà hoti kiüparamà kimphalà kiüpariyosànà? Kathaü bhàvità panàvuso, mudità cetovimutti kiügatikà hoti kiüparamà kimphalà kiüpariyosànà? Kathaü bhàvità panàvuso upekhàcetovimutti kiügatikà hoti kiüparamà kimphalà kimpariyosànà"ti. Evaü puññhà bhikkhave a¤¤atitthiyà paribbàjakà na ceva sampàyissanti, uttari¤ca vighàtaü àpajjissanti. Taü kissa hetu: yathà taü bhikkhave avisayasmiü. Nàhaü taü bhikkhave, passàmi sadevake loke samàrake sabrahmake sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadevamanussàya yo imesaü pa¤hànaü veyyàkaraõena cittaü àràdheyya a¤¤atra tathàgatena và tathàgatasàvakena và ito và pana sutvà.
[BJT Page 224] [\x 224/]
[PTS Page 119] [\q 119/]
Kathaü bhàvità ca bhikkhave, mettàcetovimutti kiügatikà hoti kiüparamà kiüphalà kiüpariyosànà: idha bhikkhave, bhikkhu mettàsahagataü satisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Mettàsahagataü dhammavicayasambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Mettàsahagataü viriyasambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Mettàsahagataü pãtisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Mettàsahagataü passaddhisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Mettàsahagataü samàdhisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Mettàsahagataü upekkhàsambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. So sace àkaïkhati appañikkåle pañikkåla1 sa¤¤ã vihareyyanti pañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati pañikkåle appañikkålasa¤¤ã vihareyyanti appañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati appañikkåle ca pañikkule ca pañikkålasa¤¤ã vihareyyanti pañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati pañikkåle ca appañikkåle ca appañikkålasa¤¤ã vihareyyanti appañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati pañikkåle ca appañikkåle ca pañikkålasa¤¤ã vihareyyanti pañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati appañikkåla¤ca pañikkåla¤ca tadubhayaü abhinivajjetvà upekhako vihareyyaü sato sampajànoti upekhako tattha viharati sato sampajàno. Subhaü và kho pana vimokhaü upasampajja viharati, subhaparamàhaü bhikkhave, mettà cetovimuttiü vadàmi idha pa¤¤assa bhikkhuno uttariü vimuttiü appañivijjhato.
Kathaü bhàvità ca bhikkhave, karuõàcetovimutti kiügatikà hoti kiüparamà kiüphalà kiüpariyosànà: idha bhikkhave, bhikkhu karuõàsahagataü satisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Karuõàsahagataü dhammavicayasambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Karuõàsahagataü viriyasambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Karuõàsahagataü pãtisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Karuõàsahagataü passaddhisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Karuõàsahagataü samàdhisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Karuõàsahagataü upekkhàsambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. So sace àkaïkhati appañikkåle pañikkålasa¤¤ã vihareyyanti. Pañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati pañikkåle appañikkålasa¤¤ã vihareyyanti. Appañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati appañikkåle ca pañikkule ca pañikkålasa¤¤ã vihareyyanti pañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati pañikkåle ca appañikkåle ca appañikkålasa¤¤ã vihareyyanti appañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati pañikkåle ca appañikkåle ca pañikkålasa¤¤ã vihareyyanti pañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati appañikkåla¤ca pañikkåla¤ca tadubhayaü abhinivajjetvà upekhako vihareyyaü sato sampajànoti upekhako tattha viharati sato sampajàno. Sabbaso và råpasa¤¤ànaü samatikkamà pañighasa¤¤ànaü atthagamà nànattasa¤¤ànaü amanasikàrà ananto àkàsoti àkàsàna¤càyatanaü upasampajja viharati, àkàsàna¤càyatanaparamàhaü [PTS Page 120] [\q 120/] bhikkhave, karuõàcetovimuttiü vadàmi, idha pa¤¤assa bhikkhuno uttariü vimuttiü appañivijjhato.
--------------------------
1. Appañikåle pañikåla - machasaü, syà.
[BJT Page 226] [\x 226/]
Kathaü bhàvità ca bhikkhave, mudità cetovimutti kiügatikà hoti kiüparamà kiüphalà kiüpariyosànà: idha bhikkhave, bhikkhu muditàsahagataü satisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Muditàsahagataü dhammavicayasambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Muditàsahagataü viriyasambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Muditàsahagataü pãtisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Muditàsahagataü passaddhisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Muditàsahagataü samàdhisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Muditàsahagataü upekkhàsambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. So sace àkaïkhati appañikkåle pañikkåla sa¤¤ã vihareyyanti pañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati pañikkåle appañikkålasa¤¤ã vihareyyanti appañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati appañikkåle ca pañikkule ca pañikkålasa¤¤ã vihareyyanti pañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati pañikkåle ca appañikkåle ca appañikkålasa¤¤ã vihareyyanti appañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati pañikkåle ca appañikkåle ca pañikkålasa¤¤ã vihareyyanti pañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati appañikkåla¤ca pañikkåla¤ca tadubhayaü abhinivajjetvà upekhako vihareyyaü sato sampajànoti upekhako tattha viharati sato sampajàno. Sabbaso và pana àkàsàna¤càyatanaü samatikkamma anantaü vi¤¤àõanti vi¤¤àõa¤càyatanaü upasampajja viharati, vi¤¤àõa¤càyatanaparamàhaü bhikkhave, muditàcetovimuttiü vadàmi idha pa¤¤assa bhikkhuno uttariü vimuttiü appañivijjhato.
Kathaü bhàvità ca bhikkhave, upekhàcetovimutti kiügatikà hoti kiüparamà kiüphalà kiüpariyosànà: idha bhikkhave, bhikkhu upekhàsahagataü satisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Upekhàsahagataü dhammavicayasambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Upekhàsahagataü viriyasambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Upekhàsahagataü pãtisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Upekhàsahagataü passaddhisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Upekhàsahagataü samàdhisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Upekhàsahagataü upekkhàsambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. So sace àkaïkhati appañikkåle pañikkålasa¤¤ã vihareyyanti pañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati pañikkåle appañikkålasa¤¤ã vihareyyanti appañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati appañikkåle ca pañikkule ca pañikkålasa¤¤ã vihareyyanti pañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati pañikkåle ca appañikkåle ca appañikkålasa¤¤ã vihareyyanti appañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati pañikkåle ca appañikkåle ca pañikkålasa¤¤ã vihareyyanti pañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati appañikkåla¤ca pañikkåla¤ca tadubhayaü abhinivajjetvà upekhako vihareyyaü sato sampajànoti upekhako tattha viharati sato sampajàno. [PTS Page 121] [\q 121/] sabbaso và pana vi¤¤àõa¤càyatanaü samatikkamma natthi ki¤cãti àki¤ca¤¤àyatanaü upasampajja viharati, àki¤ca¤¤àyatanaparamàhaü bhikkhave, upekhà cetovimuttiü vadàmi idha pa¤¤assa bhikkhuno uttariü vimuttiü appañivijjhatoti.
[BJT Page 228] [\x 228/]
2. 6. 5
Saïgàravasuttaü
601. Atha kho saïgàravo bràhmaõo yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho saïgàravo bràhmaõo bhagavantaü etadavoca: ko nu kho bho gotama, hetu ko paccayo yenekadà dãgharattaü sajjhàyakatàpi mantà nappañibhanti, pageva asajjhàyakatà? Ko pana bho gotama, hetu ko paccayo yenekadà dãgharattaü asajjhàyakatàpi mantà pañibhanti. Pageva sajjhàya katàti.
Yasmiü kho bràhmaõa, samaye kàmaràgapariyuññhitena cetasà viharati kàmaràgaparetena. Uppannassa ca kàmaràgassa nissaraõaü yathàbhåtaü nappajànàti1. Attatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti2 na passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Dãgharattaü sajjhàyakatàpi mantà nappañibhanti. Pageva asajjhàyakatà. Seyyathàpi bràhmaõa, udapatto saüsaññho làkhàya và haliddiyà và nãlàya3 và ma¤jeññhàya và, tattha cakkhumà puriso sakaü mukhanimittaü paccavekkhamàno yathàbhåtaü na jàneyya na passeyya. Evameva kho bràhmaõa, yasmiü samaye kàmaràgapariyuññhitena cetasà viharati kàmaràgaparetena uppannassa ca kàmaràgassa nissaraõaü yathàbhåtaü nappajànàti. Attatthampi [PTS Page 122] [\q 122/] tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Dãgharattaü sajjhàyakatàpi mantà nappañibhanti pageva asajjhàyakatà.
Puna ca paraü bràhmaõa, yasmiü samaye byàpàdapariyuññhitena cetasà viharati byàpàdaparetena. Uppannassa ca byàpàdassa nissaraõaü yathàbhåtaü na jànàti. Attatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Dãgharattaü sajjhàyakatàpi mantà nappañibhanti. Pageva asajjhàyakatà. Seyyathàpi bràhmaõa, udapatto agginà santatto ukkaññhito4 ussadakajàto5, tattha cakkhumà puriso sakaü mukhanimittaü paccavekkhamàno yathàbhåtaü na jàneyya na passeyya. Evameva kho bràhmaõa, yasmiü samaye byàpàdapariyuññhitena cetasà viharati byàpàdaparetena. Uppannassa ca byàpàdassa nissaraõaü yathàbhåtaü nappajànàti. Attatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Dãgharattaü sajjhàyakatàpi mantà nappañibhanti pageva asajjhàyakatà.
--------------------------
1. Nappañijànàti - sã 1, 2.
2. Nappajànàti - machasaü, syà.
3. Haliddàya cà ma¤jeññhàya và - sã 1, 2. Nãliyà syà
4. Pakkuthito - machasaü, ukkuññhito - syà,
5. Usmudakajàta - machasaü, usamàdakajàta - syà,
[BJT Page 230] [\x 230/]
Puna ca paraü bràhmaõa, yasmiü samaye thãnamiddhapariyuññhitena cetasà viharati thãnamiddhaparetena. Uppannassa ca thãnamiddhassa nissaraõaü yathàbhåtaü na jànàti. Attatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Dãgharattaü sajjhàyakatàpi mantà nappañibhanti. Pageva asajjhàyakatà. Seyyathàpi bràhmaõa, udapatto sevàlapaõakapariyonaddho, tattha cakkhumà puriso sakaü mukhanimittaü [PTS Page 123] [\q 123/] paccavekkhamàno yathàbhåtaü na jàneyya, na passeyya. Evameva kho bràhmaõa, yasmiü samaye thãnamiddhapariyuññhitena cetasà viharati thãnamiddhaparetena. Uppannassa ca thãnamiddhassa nissaraõaü yathàbhåtaü nappajànàti. Attatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Dãgharattaü sajjhàyakatàpi mantà nappañibhanti pageva asajjhàyakatà.
Puna ca paraü bràhmaõa, yasmiü samaye uddhaccakukkuccapariyuññhitena cetasà viharati uddhaccakukkuccaparetena. Uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraõaü yathàbhåtaü na jànàti. Attatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Dãgharattaü sajjhàyakatàpi mantà nappañibhanti. Pageva asajjhàyakatà. Seyyathàpi bràhmaõa, udapatto vàterito calito bhanto åmijàto, tattha cakkhumà puriso sakaü mukhanimittaü paccavekkhamàno yathàbhåtaü na jàneyya na passeyya. Evameva kho bràhmaõa, yasmiü samaye uddhaccakukkuccapariyuññhitena cetasà viharati uddhaccakukkuccaparetena. Uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraõaü yathàbhåtaü nappajànàti. Attatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Dãgharattaü sajjhàyakatàpi mantà nappañibhanti, pageva asajjhàyakatà.
Puna ca paraü bràhmaõa, yasmiü samaye vicikicchàpariyuññhitena cetasà viharati vicikicchàparetena. Uppannassa ca vicikicchàya nissaraõaü yathàbhåtaü na jànàti. Attatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Dãgharattaü sajjhàyakatàpi mantà nappañibhanti. Pageva asajjhàyakatà. Seyyathàpi bràhmaõa, udapatto àvilo luëito kalalãbhåto andhakàre nikkhitto. Tattha cakkhumà puriso sakaü mukhanimittaü paccavekkhamàno yathàbhåtaü na jàneyya [PTS Page 124] [\q 124/] na passeyya. Evameva kho bràhmaõa, yasmiü samaye vicikicchàpariyuññhitena cetasà viharati vicikicchàparetena. Uppannassa ca vicikicchàya nissaraõaü yathàbhåtaü nappajànàti. Attatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü na jànàti na passati. Dãgharattaü sajjhàyakatàpi mantà nappañibhanti pageva asajjhàyakatà. Ayaü kho bràhmaõa, hetu ayaü paccayo yenekadà dãgharattaü sajjhàyakatàpi mantà nappañibhanti, pageva asajjhàyakatà.
[BJT Page 232] [\x 232/]
Yasmiü ca kho bràhmaõa, samaye na kàmaràgapariyuññhitena cetasà viharati na kàmaràgaparetena. Uppannassa ca kàmaràgassa nissaraõaü yathàbhåtaü pajànàti. Attatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Dãgharattaü asajjhàyakatàpi mantà pañibhanti. Pageva sajjhayakakatà. Seyyathàpi bràhmaõa, udapatto asaüsaññho làkhàya và haliddiyà và nãlàya và ma¤jeññhàya và, tattha cakkhumà puriso sakaü mukhanimittaü paccavekkhamàno yathàbhåtaü jàneyya, passeyya. Evameva kho bràhmaõa, yasmiü samaye na kàmaràgapariyuññhitena cetasà viharati, na kàmaràgaparetena uppannassa ca kàmaràgassa nissaraõaü yathàbhåtaü pajànàti. Attatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Dãgharattaü asajjhàyakatàpi mantà pañibhanti pageva sajjhàyakatà.
Puna ca paraü bràhmaõa, yasmiü samaye na byàpàdapariyuññhitena cetasà viharati na byàpàdaparetena. Uppannassa ca byàpàdassa nissaraõaü yathàbhåtaü pajànàti. Attatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti passati. Dãgharattaü asajjhàyakatàpi mantà pañibhanti. Pageva sajjhayakakatà. Seyyathàpi bràhmaõa, udapatto na agginà santatto na ukkaññhito na ussadakajàto, tattha cakkhumà puriso sakaü mukhanimittaü paccavekkhamàno yathàbhåtaü jàneyya passeyya. [PTS Page 125] [\q 125/] evameva kho bràhmaõa, yasmiü samaye na byàpàdapariyuññhitena cetasà viharati, na byàpàdaparetena. Uppannassa ca byàpàdassa nissaraõaü yathàbhåtaü pajànàti. Attatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Dãgharattaü asajjhàyakatàpi mantà pañibhanti pageva sajjhàyakatà.
Puna ca paraü bràhmaõa, yasmiü samaye na thãnamiddhapariyuññhitena cetasà viharati na thãnamiddhaparetena. Uppannassa ca thãnamiddhassa nissaraõaü yathàbhåtaü pajànàti. Attatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Dãgharattaü asajjhàyakatàpi mantà pañibhanti. Pageva sajjhayakakatà. Seyyathàpi bràhmaõa, udapatto na sevàlapaõakapariyonaddho, tattha cakkhumà puriso sakaü mukhanimittaü paccavekkhamàno yathàbhåtaü jàneyya, passeyya. Evameva kho bràhmaõa, yasmiü samaye na thãnamiddhapariyuññhitena cetasà viharati na thãnamiddhaparetena. Uppannassa ca thãnamiddhassa nissaraõaü yathàbhåtaü pajànàti. Attatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Dãgharattaü asajjhàyakatàpi mantà pañibhanti pageva sajjhàyakatà.
Puna ca paraü bràhmaõa, yasmiü samaye na uddhaccakukkuccapariyuññhitena cetasà viharati na uddhaccakukkuccaparetena. Uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraõaü yathàbhåtaü pajànàti. Attatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Dãgharattaü asajjhàyakatàpi mantà pañibhanti. Pageva sajjhayakakatà. Seyyathàpi bràhmaõa, udapatto na vàterito na calito na bhanto na åmijàto, tattha cakkhumà puriso sakaü mukhanimittaü paccavekkhamàno yathàbhåtaü jàneyya passeyya. Evameva kho bràhmaõa, yasmiü samaye na uddhaccakukkuccapariyuññhitena cetasà viharati na uddhaccakukkuccaparetena. Uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraõaü yathàbhåtaü pajànàti. Attatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Dãgharattaü asajjhàyakatàpi mantà pañibhanti, pageva sajjhàyakatà.
[BJT Page 234] [\x 234/]
Puna ca paraü bràhmaõa, yasmiü samaye na vicikicchàpariyuññhitena cetasà viharati na vicikicchàparetena. Uppannàya ca vicikicchàya nissaraõaü yathàbhåtaü pajànàti. Attatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Dãgharattaü asajjhàyakatàpi mantà pañibhanti. Pageva sajjhayakakatà. Seyyathàpi bràhmaõa, udapatto accho vippasanno anàvilo àloke nikkhitto. Tattha cakkhumà puriso sakaü mukhanimittaü paccavekkhamàno yathàbhåtaü jàneyya, passeyya. Evameva kho bràhmaõa, yasmiü samaye na vicikicchàpariyuññhitena cetasà viharati na vicikicchàparetena. Uppannassa ca vicikicchàya nissaraõaü yathàbhåtaü pajànàti. Attatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Paratthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Ubhayatthampi tasmiü samaye yathàbhåtaü pajànàti, passati. Dãgharattaü asajjhàyakatàpi mantà pañibhanti pageva sajjhàyakatà. [PTS Page 126] [\q 126/] ayaü kho bràhmaõa, hetu ayaü paccayo yenekadà dãgharattaü asajjhàyakatàpi mantà pañibhanti, pageva sajjhàyakatà.
Sattime, bràhmaõa bojjhaïgà anàvaraõà anãvaraõà cetaso anupakkilesà bhàvità bahulãkatà vijjàvimuttiphalasacchikiriyàya saüvattanti. Katame satta? Satisambojjhaïgo kho bràhmaõa, anàvaraõo anãvaraõo cetaso anupakkileso bhàvito bahulãkato vijjàvimuttiphalasacchikiriyàya saüvattati. Dhammavicayasambojjhaïgo kho bràhmaõa, anàvaraõo anãvaraõo cetaso anupakkileso bhàvito bahulãkato vijjàvimuttiphalasacchikiriyàya saüvattati. Viriyasambojjhaïgo kho bràhmaõa, anàvaraõo anãvaraõo cetaso anupakkileso bhàvito bahulãkato vijjàvimuttiphalasacchikiriyàya saüvattati. Pãtisambojjhaïgo kho bràhmaõa, anàvaraõo anãvaraõo cetaso anupakkileso bhàvito bahulãkato vijjàvimuttiphalasacchikiriyàya saüvattati. Passaddhisambojjhaïgo kho bràhmaõa, anàvaraõo anãvaraõo cetaso anupakkileso bhàvito bahulãkato vijjàvimuttiphalasacchikiriyàya saüvattati. Samàdhisambojjhaïgo kho bràhmaõa, anàvaraõo anãvaraõo cetaso anupakkileso bhàvito bahulãkato vijjàvimuttiphalasacchikiriyàya saüvattati. Upekhàsambojjhaïgo kho bràhmaõa, anàvaraõo anãvaraõo cetaso anupakkileso bhàvito bahulãkato vijjàvimuttiphalasacchikiriyàya saüvattati. Ime kho bràhmaõa, satta bojjhaïgà anàvaraõà anãvaraõà cetaso anupakkilesà bhàvità bahulãkatakà vijjàvimuttiphalasacchikiriyàya saüvattantã ti. Evaü vutte saügàravo bràhmaõo bhagavantaü etadavoca: abhikkantaü bho gotama abhikkantaü bho gotama, seyyathàpi bho gotama nikkujjittaü và ukkujjeyya, pañicchattaü và vivareyya, måëahasasa và maggaü àcikkheyya' andhakàre và telapajjotaü dhàreyya, 'cakkhumanto råpànidakkhintã' ti, evameva bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Esàhaü bhagavantaü gotamaü saraõaü gacchàmi dhamma¤ca bhikkhusaïgha¤ca. Upàsakaü maü bhavaü gotamo dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gatanti.
2. 6. 6
Abhayasuttaü
602. Ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati gijjhakåñe pabbate. Atha kho abhayo ràjakumàro yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho abhayo ràjakumàro bhagavantataü etadavoca: påraõo bhante, kassapo evamàha: "natthi hetu natthi paccayo a¤¤àõàya adassanàya. Ahetuappaccayà' a¤¤àõaü adassanaü hoti. Natthi hetu natthi paccayo ¤àõadassanàya2 ahetu appaccayà ¤àõadassanaü3 hotãti. Idha bhagavà kimàhà"ti. Atthi ràjakumàra, hetu atthi paccayo
-------------------------
1. Ahetuappaccayo - syà, machasaü.
2. ¥àõàya dassanàya - machasaü, syà.
3. ¥àõaü dassanaü -machasaü, syà.
[BJT Page 236] [\x 236/]
A¤¤àõàya adassanàya. Sahetu sappaccayà1 a¤¤àõaü adassanaü hoti. [PTS Page 127] [\q 127/] atthi ràjakumàra hetu atthi paccayo ¤àõadassanàya. Sahetu sappaccayà ¤àõadassanaü hotãti. Katamo pana bhante, hetu katamo paccayo a¤¤àõàya adassanàya. Kathaü sahetu sappaccayà a¤¤àõaü adassanaü hotãti.
Yasmiü kho ràjakumàra, samaye kàmaràgapariyuññhitena cetasà viharati kàmaràgaparetena, uppannassa ca kàmaràgassa nissaraõaü yathàbhåtaü na jànàti na passati. Ayampi kho ràjakumàra, hetu ayaü paccayo a¤¤àõàya adassanàya. Evaü sahetu sappaccayà a¤¤àõaü adassanaü hoti. Punacaparaü ràjakumàra, yasmiü samaye byàpàdapariyuññhitena cetasà viharati byàpàdaparetena. Uppannassa ca byàpàdassa nissaraõaü yathàbhåtaü na jànàti napassati. Ayampi kho ràjakumàra, hetu ayaü paccayo a¤¤àõàya adassanàya. Evampi sahetusappaccayà a¤¤àõaü adassanaü hoti. Punacaparaü ràjakumàra, yasmiü samaye thãnamiddhapariyuññhitena cetasà viharati thãnamiddhaparetena. Uppannassa ca thãnamiddhassa nissaraõaü yathàbhåtaü na jànàti na passati. Ayampi kho ràjakumàra, hetu ayaü paccayo a¤¤àõàya adassanàya. Evampi sahetupaccayà a¤¤àõaü adassanaü hoti. Punacaparaü ràjakumàra, yasmiü samaye uddhaccakukkuccapariyuññhitena cetasà viharati uddhaccakukkuccaparetena. Uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraõaü yathàbhåtaü na jànàti na passati. Ayampi kho ràjakumàra, hetu ayaü paccayo a¤¤àõàya adassanàya. Evampi sahetupaccayà a¤¤àõaü adassanaü hoti. Punacaparaü ràjakumàra, yasmiü samaye vicikicchàpariyuññhitena cetasà viharati vicikicchàparetena. Uppannàya ca vicikicchàya nissaraõaü yathàbhåtaü na jànàti na passati. Ayampi kho ràjakumàra, hetu ayaü paccayo a¤¤àõàya adassanàya. Evaü sahetupaccayà a¤¤àõaü adassanaü hotãti.
Ko nàmoyaü bhante dhammapariyàyoti. Nãvaraõà nàmete ràjakumàràti. Taggha bhagava nãvaraõà, taggha sugata nãvaraõà. Ekamekenapi kho bhante nãvaraõena abhibhåto yathàbhåtaü na jàneyya na passeyya, ko pana vàdo pa¤cahi nãvaraõehi. Katamo pana bhante, hetu katamo paccayo ¤àõadassanàya kathaü sahetusappaccayà ¤àõadassanaü hotãti.
[PTS Page 128] [\q 128/]
Idha ràjakumàra, bhikkhu satisambojjhaïgaü bhàveti, vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. So satisambojjhaïgaü bhàvitena cittena yathàbhåtaü jànàti passati. Ayampi kho ràjakumàra, hetu ayaü paccayo ¤àõadassanàya. Evaü sahetu sappaccayà ¤àõadassanaü hoti. Puna ca paraü ràjakumàra, bhikkhu dhammavicayasambojjhaïgaü bhàveti, vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. So dhammavicayasambojjhaïgaü bhàvitena cittena yathàbhåtaü jànàti passati. Ayampi kho ràjakumàra, hetu ayaü paccayo ¤àõadassanàya. Evampi sahetu sappaccayà ¤àõadassanaü hoti. Puna ca paraü ràjakumàra, bhikkhu viriyasambojjhaïgaü bhàveti, vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. So viriyasambojjhaïgaü bhàvitena cittena yathàbhåtaü jànàti passati. Ayampi kho ràjakumàra, hetu ayaü paccayo ¤àõadassanàya. Evampi sahetu sappaccayà ¤àõadassanaü hoti. Puna ca paraü ràjakumàra, bhikkhu pãtisambojjhaïgaü bhàveti, vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. So pãtisambojjhaïgaü bhàvitena cittena yathàbhåtaü jànàti passati. Ayampi kho ràjakumàra, hetu ayaü paccayo ¤àõadassanàya. Evampi sahetu sappaccayà ¤àõadassanaü hoti. Puna ca paraü ràjakumàra, bhikkhu passaddhisambojjhaïgaü bhàveti, vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. So passaddhisambojjhaïgaü bhàvitena cittena yathàbhåtaü jànàti passati. Ayampi kho ràjakumàra, hetu ayaü paccayo ¤àõadassanàya. Evampi sahetu sappaccayà ¤àõadassanaü hoti. Puna ca paraü ràjakumàra, bhikkhu samàdhisambojjhaïgaü bhàveti, vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. So samàdhisambojjhaïgaü bhàvitena cittena yathàbhåtaü jànàti passati. Ayampi kho ràjakumàra, hetu ayaü paccayo ¤àõadassanàya. Evampi sahetu sappaccayà ¤àõadassanaü hoti. Puna ca paraü ràjakumàra, bhikkhu upekhàsambojjhaïgaü bhàveti, vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. So upekhàsambojjhaïgaü bhàvitena cittena yathàbhåtaü jànàti passati. Ayampi kho ràjakumàra, hetu ayaü paccayo ¤àõadassanàya. Evampi sahetu sappaccayà ¤àõadassanaü hotãti.
-------------------------
1. Sahetusappayo - machasaü, syà.
[BJT Page 238] [\x 238/]
Konàmoyaü bhante, dhammapariyàyo'ti. Bojjhaïgà nàmete ràjakumàràti. Taggha bhagava bojjhaïgà, taggha sugata bojjhaïgà. Ekamekenapi kho bhante, bojjhaïgena samannàgato yathàbhåtaü jàneyya passeyya, ko pana vàdo sattahi bojjhaïgehi, yo'pi me bhante, gijjhakåñapabbataü àrohantassa kàyakilamatho cittakilamatho so'pi me pañippassaddho, dhammo ca me abhisamitoti.
Bojjhaïgavaggo pañhamo.
Tatraddànaü:-
âhàrapariyàyaggi mettaü saïgàravena ca
Abhayo pucchito pa¤haü gijjhakåñamhi pabbateti.